Woda a zdrowie

W internecie pojawia się wiele rozmaitych opinii, niejednokrotnie skrajnych, odnoszących się do wpływu wody na zdrowie, jej roli w profilaktyce oraz leczeniu chorób. Większość internautów uważa, że niedobór wody może prowadzić do znaczącego pogorszenia się naszego stanu zdrowia, czy wręcz skutkować samozatruciem organizmu.

Jest to związane z przeświadczeniem, że picie wody pomaga oczyszczać organizm, który bez jej pomocy nie byłby w stanie sprawnie funkcjonować. Pojawiają się również opinie, że picie wody zapobiega chorobom serca oraz że ma właściwości uśmierzające ból, dlatego też zaleca się picie wody zwłaszcza w przypadku migren. Nie ma zgodności wśród użytkowników internetu, co do tego jaka woda służy zdrowiu. Z jednej strony pojawiają się głosy, że nie należy pić wody butelkowej, z drugiej – że lepiej nie pić kranowej, bo zawiera niebezpieczne związki chemiczne. W internecie spotkać się można z tezą, że picie czystej wody szkodzi na serce, oraz że jeśli pić wodę, to tylko twardą. Pojawiają się także wypowiedzi przekonujące, że nie wszystkie leki można popijać wodą lub że w przypadku niektórych chorób (zwłaszcza nerek) należy ograniczyć spożycie wody.

Opinie internautów komentują:

1) Powszechna opinia: Istnieją choroby, w których należy kontrolować spożycie wody i innych płynów

Opinie internautów: niewydolność układu krążenia lub nerek wymaga ograniczenia spożycia płynów; nadmierna ilość wody w organizmie przyczynia się do powstawania obrzęków, co powoduje przeciążenie układu krążenia i w konsekwencji jego niewydolność

Komentarz eksperta: Fakt

Ograniczenie i/lub ścisła kontrola płynów (wszystkich, nie tylko wody) są konieczne w niektórych stanach chorobowych, takich jak niewydolność układu krążenia (ograniczenie w podaży płynów do 1,5 – 2l dobę), w chorobach przebiegających z  obrzękami, wodobrzuszem (ograniczenie w  spożyciu płynów zgodne z indywidualnym zaleceniem lekarza). Ograniczenia w spożyciu płynów jest konieczne także u pacjentów dializowanych, u których są one najbardziej restrykcyjne – konieczne jest zapisywanie wypitych płynów oraz spożywanych produktów i potraw zawierających znaczną ilość wody.

2) Powszechna opinia: Woda źródlana jest odpowiednia do picia na co dzień dla każdego niezależnie od wieku i stanu zdrowia

Opinie internautów: wody źródlane są dobre nawet dla najmłodszych, więc są bezpieczne dla każdego

Komentarz eksperta: Fakt

W związku z tym, że woda źródlana musi spełniać wysokie standardy dotyczące jej czystości mikrobiologicznej, zawartości toksycznych metali oraz minerałów (nie zawiera w znacznej ilości składników, które przez wiele osób muszą być ograniczane w diecie, jak chlorki, jodki czy sód), jest wolna od większości zanieczyszczeń nieorganicznych i organicznych, w tym pestycydów, często wykrywanych w zwykłej kranowej wodzie pitnej, może być spożywana na co dzień przez każdego niezależnie od wieku, płci, stanu zdrowia, a także doskonale nadaje się do przygotowywania napojów i posiłków. Wody źródlane zalecane są nawet kobietom ciężarnym, karmiącym piersią i  dzieciom (rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego i  Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego).

3) Powszechna opinia: Leki najlepiej popijać wodą

Opinie internautów: woda jest neutralna i obojętna, nie wchodzi w reakcje z lekami

Komentarz eksperta: Fakt

Woda jest najlepszym napojem do popijania większości leków, jest neutralna, nie wchodzi w  interakcje z substancjami leku oraz ułatwia ich rozpuszczenie i wchłanianie, a odpowiednie nawodnienie w czasie ich przyjmowania gwarantuje prawidłowe usuwanie z organizmu ich metabolitów. Przyjmowanie odpowiedniej ilości wody jest niezbędne w przypadku przyjmowania leków o działaniu wykrztuśnym. Niektóre leki wymagają innych rozpuszczalników np. cyklosporyna w zawiesinie. Są wysokospecjalistyczne leki, np. stosowane przy przeszczepach u dzieci, w specjalnej zawiesinie, które należy popijać kakao. Zawsze warto czytać ulotki dołączone do lekarstw, ale większość leków należy popijać wodą, zwłaszcza że niektóre napoje mogą wchodzić wręcz w niebezpieczne interakcje z lekami (np. sok grejpfrutowy).

4) Powszechna opinia: Picie wody uśmierza ból

Opinie internautów: picie wody nie tylko łagodzi ból głowy, który najczęściej spowodowany jest nieodpowiednim uwodnieniem tkanki mózgowej; zapobiega bólom stawów i mięśni, gdyż stają się bardziej elastyczne – zmniejsza się ich napięcie, a co za tym idzie – ból

Komentarz eksperta: Mit

Niedostateczne nawodnienie organizmu z pewnością może powodować dyskomfort i negatywnie wpływa na organizm, zwłaszcza gdy niedobór wody jest wysoki. Picie wody samo w sobie nie działa jednak jak lek przeciwbólowy. Istnieją badania, które potwierdzają, że odwodnienie może powodować ból głowy. Picie wody może więc działać profilaktycznie, ale nie złagodzi objawów bólowych spowodowanych innymi czynnikami niż odwodnienie.

5) Powszechna opinia: Picie wody zapobiega chorobom serca

Opinie internautów: badania przeprowadzone na uniwersytecie w Kalifornii z udziałem kobiet i mężczyzn wykazały, że osoby, które w ciągu dnia spożywają około 2 litrów wody, rzadziej chorują na serce

Komentarz eksperta: Fakt

Zastąpienie wodą napojów słodzonych sprzyja utrzymaniu prawidłowej masy ciała, a tym samym zmniejsza ryzyko występowania chorób metabolicznych, takich jak np. hipertrójglicerydemia, które przyczyniają się do rozwoju chorób układu krążenia.

6) Powszechna opinia: Czysta woda szkodzi na serce

Opinie internautów: podczas picia samej wody musi ją przepompować serce, co je męczy; warto pić wodę z jakimś dodatkiem (cukier, sól, sok), wtedy traktowana jest przez organizm jako pożywienie, a więc coś co trzeba przetrawić, w związku z czym pozostaje w organizmie dłużej

Komentarz eksperta: Mit

Odpowiednie nawodnienie sprawia, że serce nie musi pracować tak ciężko, aby pompować krew, a  tlen i składniki odżywcze mogą być transportowane skuteczniej do wszystkich komórek.

7) Powszechna opinia: Niedobór wody powoduje pogorszenie się stanu naszego zdrowia. Prowadzi do samozatrucia

Opinie internautów: brak wody prowadzi do artretyzmu reumatycznego; powoduje zakłócenia krążenia krwi, migreny, podwyższenie ciśnienia krwi, a w konsekwencji przyczynia się do zawału serca, a także powoduje dysfunkcję nerek, demencję, astmy i alergie, zaparcia; powoduje brzydki zapach z ust, brzydki zapach potu, suchość skóry, zmarszczki, zawroty głowy, zwiotczenie ciała

Komentarz eksperta: Fakt

Niedobór płynów może nawet spowodować zgon, gdyż zamiera funkcjonowanie całego organizmu m.in. w wyniku nagromadzenia substancji toksycznych będących produktem ubocznym przemiany materii.

8) Powszechna opinia: Twarda woda jest zdrowsza od miękkiej

Opinie internautów: zawiera więcej minerałów; Finowie pijący wyłącznie miękką wodę polodowcową młodo umierali na serce

Komentarz eksperta: Fakt

Zgodnie z obowiązującymi w Polsce przepisami ze względów zdrowotnych twardość wody przeznaczonej do stałego spożycia wyrażona węglanem wapnia nie powinna być niższa niż 60 mg. Istnieją badania potwierdzające korzystne działanie twardej wody w zapobieganiu chorobom układu krążenia ze względu na znaczną zawartość jonów wapnia i magnezu, które wykazują silne właściwości kardioprotekcyjne.

9) Powszechna opinia: Picie dużych ilości wody mineralnej jest niezdrowe

Opinie internautów: picie dużych ilości wody mineralnej nie jest obojętne dla zdrowia, gdyż w ten sposób dostarcza się do organizmu duże ilości mikroelementów, których organizm wcale nie potrzebuje. W efekcie może to zaburzyć gospodarkę mineralną organizmu

Komentarz eksperta: To zależy

W nadmiarze wszystko może być niekorzystne. Bardzo dużo zależy od rodzaju wody, ale też od indywidualnych potrzeb organizmu.

Picie wody mineralnej może być niewskazane np. w przypadku, gdy osoba z nadciśnieniem tzw. sodowrażliwa spożywa wodę z  dużą zawartością sodu, czy osoba z  kamicą nerkową z  dużą zawartością wapnia, a  ten jest głównym składnikiem tych kamieni. Wody o wysokiej zawartości składników mineralnych najczęściej zawierają większą zawartość składników, które nie dla wszystkich będą obojętne dla zdrowia.

Niektóre wody mają podaną informację na opakowaniu, że nie powinny być spożywane w ilości większej niż 1,5 litra dziennie. Nie każda woda jest odpowiednia dla każdego, więc jeśli mamy wątpliwości, to najlepiej skonsultować się z lekarzem lub specjalistą ds. żywienia. Niezależnie od stanu zdrowia czy wieku odpowiednie dla każdego do picia na co dzień będą wody niskozmineralizowane, mineralne i źródlane

10) Powszechna opinia: Woda kranowa jest niezdrowa

Opinie internautów: woda z kranu nie jest zdrowa – bez względu na to, ile czasu będziemy ją gotować; Bardzo często uzdatnia się ją za pomocą środków chemicznych, a obecne w miejskich wodociągach zanieczyszczenia w połączeniu z chlorem mogą powodować alergie przewodu pokarmowego i układu oddechowego

Komentarz eksperta: Mit

Woda kranowa dostarczana wodociągami nie jest niezdrowa – z założenia powinna być bezpieczna. Dzięki wielu inwestycjom, jakie zostały poniesione na stacje uzdatniania wody, nawet te wody wodociągowe czerpane z ujęć powierzchniowych poprawiły swoją jakość. Niestety często stan rur jest odpowiedzialny za zanieczyszczenie wody. Faktem jest też, że woda wodociągowa zawiera pochodne uzdatniania, gdyż musi być chlorowana lub ozonowana, aby zapobiec jej wtórnemu skażeniu w sieci, a limity niektórych substancji potencjalnie niekorzystnych dla zdrowia nie są dla niej określone lub są dopuszczalne wyższe niż dla wód butelkowanych.

11) Powszechna opinia: Wody w butelkach są niezdrowe

Opinie internautów: napoje przechowywane w  butelkach PET wzbogacają się o  związki chemiczne zaburzające prawidłowy przebieg procesów fizjologicznych komórek, w  butelkach jest bisfenol niebezpieczny dla zdrowia dzieci

Komentarz eksperta: Mit

Materiał PET jest bardzo szeroko rozpowszechniony i używany w przemyśle rozlewniczym od dziesięcioleci. Został uznany przez wszystkie narodowe agencje bezpieczeństwa żywności. Został również oceniony przez Międzynarodowy Instytut na rzecz Zdrowego Życia (ILSI). Instytut potwierdził, że ogólne badania toksyczności i genotoksyczności na opakowaniach PET wskazują, że ten materiał jest bezpieczny dla zdrowia. Tworzywo PET nie zawiera bisfenolu A.

Kilka lat temu pojawiły się badania przeprowadzone na uniwersytecie Goethego we Frankfurcie wskazujące, że przenikanie opakowań typu PET znacząco przyczynia się do mierzonej aktywności endrogennej dostępnych w Niemczech wód butelkowanych. Jednakże prezentowane wyniki są niewystarczające, żeby potwierdzić wpływ opakowania, ponieważ żadne związki chemiczne nie zostały zidentyfikowane ani zmierzone w próbkach. Ponadto podobna aktywność estrogenna jest czasami obserwowana w tej samej wodzie niezależnie od tego czy opakowana jest w PET czy w butelkę szklaną. W świetle braku wykrywalności i analizy ilościowej substancji chemicznych powodujących zaburzenia hormonalne albo substancji endrogennych, zaobserwowana w badaniach aktywność endrogenna nie może być bezpośrednio przypisana opakowaniom typu PET.

Ponadto poziom aktywności estrogennej wykryty w toku badań, gdyby był potwierdzony, to liczony mógłby być w nanogramach (jeden milion grama na litr). Taka aktywność będąca wynikiem konsumpcji testowanych wód wyniosłaby mniej niż jedną tysięczną wszystkich estrogenów produkowanych endogennie w  ciele i około jedną milionową dopuszczalnego przez unię Europejską limitu.

12) Powszechna opinia: Wody w butelkach niczym nie różnią się od wody w kranie

Opinie internautów: znaczny procent wód w butelkach to woda kranowa, wody w kranie są nawet lepsze niż butelkowane, bo mają więcej składników mineralnych, są częściej badane

Komentarz eksperta: Mit

Wody w  butelce i  wody wodociągowe różnią się przede wszystkim „surowcem” wykorzystywanym do produkcji. Zgodnie z  ideą wody butelkowanej producenci robią wszystko, aby zachować i  przekazać do konsumenta jej naturalną czystość. W przypadku wody wodociągowej często trzeba przeprowadzić mnóstwo procesów, aby woda w ogóle była odpowiednia do spożycia.

Zgodnie z przepisami obowiązującymi w Polsce woda w butelce musi być wodą naturalnego pochodzenia, czerpaną ze źródeł podziemnych i  pierwotnie czystą, czyli nie może ona podlegać uzdatnianiu, które zmieniłoby jej naturalne właściwości fizykochemiczne czy mikrobiologiczne. Woda udostępniana systemem wodociągów może pochodzić z  różnych źródeł, także powierzchniowych (np. rzek). Musi być uzdatniana (chlorowana lub ozonowana), aby zapobiec jej wtórnemu skażeniu w  sieci wodociągowej, która niestety w wielu miejscach pozostawia wiele do życzenia i staje się przyczyną zanieczyszczenia wody. Pod względem mikrobiologicznym czy obecności potencjalnie niekorzystnych substancji wody butelkowane podlegają bardziej restrykcyjnym przepisom. Obecność niektórych substancji w wodzie wodociągowej nie jest w ogóle monitorowana, a w przypadku innych dopuszczalne limity dla wody kranowej są wyższe.

Sama zawartość składników mineralnych nie jest elementem decydującym o wartości wody. Skład wody w wodociągach jest różny w  zależności od miasta. Woda w  butelce zawsze ma stały skład, podany na etykiecie.

Ten mit najprawdopodobniej jest efektem sytuacji, która jest spotykana w USA, gdzie przepisy dopuszczają sprzedaż w butelkach tzw. wody procesowanej, czyli krótko mówiąc oczyszczonej wody kranowej. W Polsce jest to niedopuszczalne.

13) Powszechna opinia: Picie wody może doprowadzić do obrzęku mózgu a nawet śmierci

Komentarz eksperta: Mit

Spożycie wody niesie ze sobą niezaprzeczalne korzyści, a  woda jest najbezpieczniejszym, najbardziej neutralnym płynem, dlatego też nie został ustalony górny limit jej spożycia. Oczywiście wypijanie nadmiernych ilości płynów w odniesieniu do zapotrzebowania organizmu nie jest dla nas korzystne, zgodnie ze znanym wszystkim powiedzeniem, że „w nadmiarze nawet lekarstwo stanie się trucizną”, wszystko zależy od dawki. I tak nadmierne spożycie płynów o małej zawartości elektrolitów może spowodować osłabienie, nudności, wymioty, brak apetytu itd. Nadmierne zaś spożycie płynów o wysokiej zawartości elektrolitów może wręcz przyczynić się do odwodnienia organizmu, ponieważ powodują one odpływ wody z krwioobiegu do układu pokarmowego.

Skutki nadmiernego spożycia płynów zdarzają się jednak bardzo rzadko, gdyż w  zdrowym organizmie nadmiar wody jest usuwany i  w  ten sposób utrzymywany jest prawidłowy bilans wodny. Groźne może okazać się jednorazowe spożycie dużej ilości płynów, tzn. takiej, która znacznie przekracza maksymalne wydalanie wody przez nerki wynoszące 600–1200 ml na godzinę. To tak, jakby jednorazowo wypić tyle, ile potrzebujemy przez blisko cały dzień.

Picie wody samo w  sobie nie spowoduje obrzęku mózgu i  śmierci, ale picie nadmiernych ilości płynów niskosodowych w  połączeniu ze znaczną utratą sodu np. z  potem, może być niebezpieczne. Powstaje względny nadmiar wody w stosunku do sodu. Komórki nerwowe zwiększają swoją objętość. Jest to stan zwany zatruciem wodnym (znany również jako przewodnienie lub hiponatremia). Zagrożenie zdrowia i życia może wtedy wynikać z  obrzęku komórek w mózgu, co prowadzi do wzrostu ciśnienia śródczaszkowego. Wzrost ciśnienia pogarsza przepływ krwi w mózgu, co może prowadzić do dysfunkcji ośrodkowego układu nerwowego, a w krytycznych przypadkach nawet do śmierci.

Zatrucie wodne może być spowodowane wypiciem zbyt dużej ilości wody w bardzo krótkim czasie. Jest to szczególnie niebezpieczne dla uczestników konkursów, w  których wymagane jest od zawodników, by wypili jak najszybciej więcej wody niż pozostali uczestnicy (bez oddawania moczu). Na świecie zanotowano przypadki śmiertelne w przypadku tego typu zawodów.

Istnieją też pewne czynniki medyczne, fizyczne i dotyczące stylu życia, które wiążą się z wyższym ryzykiem wystąpienia hiponatremii. Czynniki te obejmują:
– choroby nerek, zespół nieadekwatnego wydzielania wazopresyny (SIADH) i  niewydolność serca. Każda z tych chorób zaburza zdolność organizmu do wydalania wody.
– zapalenie trzustki,
– oparzenia błon śluzowych
– marskość wątroby, endokrynopatie (np. ciężka niedoczynność tarczycy, kory nadnerczy, przysadki) mogą spowodować niskie stężenia sodu, co przy nadmiernym spożyciu wody grozi hiponatremią.
– gwałtowne wymioty lub biegunkę. utrata znacznej ilości płynów i elektrolitów może narazić chorego na niebezpieczeństwo hiponatremii, dlatego w trudniejszych przypadkach zalecane jest uzupełnianie płynów specjalnymi preparatami zawierającymi elektrolity.
– leki i  narkotyki. Diuretyki tiazydowe i  niektóre leki przeciwbólowe oraz leki przeciwdepresyjne mogą powodować częstsze oddawanie moczu lub pocenie się i zwiększać ryzyko hiponatremii. Ecstasy również zwiększa ryzyko przewodnienia.

W każdym z tych przypadków dozwoloną ilość wypijanych płynów należy skonsultować z lekarzem. 37 Także osoby rywalizujące w  sportach wytrzymałościowych oraz pracujący w  ekstremalnych warunkach (górnicy, hutnicy, pracownicy fizyczni w  bardzo upalne dni) są narażeni na większe ryzyko hiponatremii. Mogą oni tracić większą ilość sodu w wyniku pocenia się, dlatego też te osoby powinny w czasie wysiłku fizycznego lub przebywania w  wysokich temperaturach nawadniać się napojami zawierającymi sód lub uzupełniać straty tego pierwiastka z dietą poprzez dodawanie soli kuchennej do potraw.

Objawami zaburzenia równowagi wodno-elektrolitowej są zawroty i  bóle głowy, uczucie zmęczenia itp. Najprostszym sposobem zapobiegania hiponatremii jest picie tyle wody, ile wynosi zapotrzebowanie organizmu. Ilość ta będzie się zmieniać w zależności od intensywności wysiłku fizycznego i warunków otoczenia. Najlepszą formą kontroli nawodnienia jest kolor moczu. Jasnożółty mocz zwykle oznacza, że wypijamy wystarczającą ilość wody, natomiast ciemniejszy odcień oznacza, że należy spożyć więcej wody.

14) Powszechna opinia: Nie każda woda jest bezpieczna do picia dla każdego

Opinie internautów: Nie każdy potrzebuje danych minerałów, wiec nie da się jednoznacznie określić, że dana woda jest dobra, a dana zła. Wszystko zależy od potrzeb.

Komentarz eksperta: Fakt

Nie każda woda jest bezpieczna do picia dla każdego – wszystko zależy od organizmu – obciążeń zdrowotnych, trybu życia itp., które to czynniki warunkują szczególne wymagania organizmu. Polskie rekomendacje codziennego spożycia wody zalecają spożycie wód źródlanych i mineralnych niskozmineralizowanych, gdyż nie zawierają one w większej ilości składników, które przez wiele osób muszą być limitowane w diecie, dzięki temu są odpowiednie do picia na co dzień dla każdego niezależnie od wieku i stanu zdrowia.

15) Powszechna opinia: Im więcej składników mineralnych w wodzie, tym lepiej dla naszego zdrowia

Opinie internautów: wartościowe dla zdrowia są tylko wody o zawartości powyżej 1000 mg w litrze, reszta tylko przepłukuje organizm

Komentarz eksperta: To zależy

Należy pamiętać, że to pożywienie jest głównym źródłem składników odżywczych i  żadna woda nie może zastąpić odpowiednio zbilansowanej diety, gdyż nie dostarczy nam wszystkich potrzebnych nam składników. Woda pitna (w tym woda butelkowana) nie stanowi jednak dla naszego organizmu jedynie źródła nawodnienia (chociaż jest to jej podstawową funkcją), ale jest również źródłem jonów takich jak: fluorkowe, chlorkowe, wapniowe, magnezowe, potasu i sodu oraz pierwiastków śladowych: żelaza, miedzi, cynku, manganu, selenu i krzemu. Wszystkie odgrywają ważne role fizjologiczne i zarówno ich niedobór jak i nadmiar może być niekorzystny dla naszego organizmu.

Biorąc pod uwagę niedobory i nadmiar poszczególnych składników mineralnych w dietach ludności zaleca się wybieranie wód o  wysokiej zawartości wapnia i  magnezu (składniki o  właściwościach protekcyjnych w chorobach układu krążenia i osteoporozie) oraz niskiej zawartości sodu (co chroni przed nadciśnieniem tętniczym i chorobami nerek). Dla wapnia WHO uznaje 50 mg/l jako ilość optymalną z fizjologicznego punktu widzenia (min. 20 mg/l), zaś dla magnezu 20-30 mg. Woda niskosodowa zawiera go mniej niż 20 mg/l.

Warto zdawać sobie sprawę, że nie tyle obecność, ogólna zawartość składników, ale ich stężenie, przyswajalność przez organizm i  wielkość dziennego poboru wody decydują o  możliwości suplementacji . Porównanie wielkości stężeń określających dobowe zapotrzebowanie na dany składnik mineralny z jego przyswajalnością i stężeniem efektywnym fizjologicznie wskazuje, że wypijanie dziennie nawet 2 l wody zawierającej 150 mg/l wapnia i/lub 50 mg/l magnezu jest niewystarczające, by znacznie uzupełnić niedobory tych składników lub uzyskać znaczące efekty fizjologiczne. Wody o bogatym składzie pierwiastków śladowych zaleca się spożywać pod kontrolą lekarza w celu uniknięcia ich ewentualnego przedawkowania. Obecnie nie ma dokładnych badań potwierdzających lub zaprzeczających twierdzeniu, że określony typ wody jest lepszy dla naszego zdrowia. Polskie rekomendacje codziennego spożycia wody zalecają spożycie wód źródlanych i  mineralnych niskozmineralizowanych (zawierających do 500mg/l składników mineralnych), gdyż nie zawierają one w większej ilości składników, które przez wiele osób muszą być limitowane w diecie.

16) Powszechna opinia: woda mineralna jest zdrowsza niż źródlana

Opinie internautów: woda powinna dostarczać minerałów, dlatego warto pić mineralną; woda źródlana nie ma żadnej wartości

Komentarz eksperta: Mit

W  przypadku Polski zarówno woda źródlana jak i  woda mineralna muszą spełniać restrykcyjne wymagania określone w  Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z  dnia 31 marca 2011 r. w  sprawie naturalnych wód mineralnych, wód źródlanych i  wód stołowych (Dz. u. z  dnia 22 kwietnia 2011 r.) na podstawie art. 39 ustawy z  dnia 25 sierpnia 2006 r. o  bezpieczeństwie żywności i  żywienia (Dz. u. z 2010 r. Nr 136, poz. 914, Nr 182, poz. 1228 i Nr 230, poz. 1511). Wody źródlane zarówno przy ujęciu jak i w opakowaniach jednostkowych muszą być wolne od pasożytów i drobnoustrojów chorobotwórczych, które wskazywałyby na jej skażenie.

Zarówno wody źródlane jak i mineralne doskonale spełniają swoją podstawową funkcję – doskonale uzupełniają poziom płynów w  organizmie nie dostarczając przy tym zbędnych kalorii. Z  definicji woda mineralna może (ale nie musi) mieć fizjologiczny wpływ na zdrowie. Nie oznacza to jednak, że z tego powodu woda mineralna jest zdrowsza od źródlanej, gdyż ten fizjologiczny wpływ może być dla jednej osoby korzystny, a dla innej nie, wszystko zależy od jej stanu zdrowia i indywidualnych potrzeb organizmu. Warto przy tym wiedzieć, że nie tylko obecność w  wodzie określonych pierwiastków, czy ogólna liczba składników mineralnych decyduje o  wartości wody, ale też jej pierwotna czystość i bezpieczeństwo chemiczno-mikrobiologiczne. Dlatego bezpodstawne jest twierdzenie, że woda mineralna jest zdrowsza od źródlanej.

17) Powszechna opinia: Woda lecznicza może być spożywana na co dzień tylko pod kontrolą lekarza

Opinie internautów: wody lecznicze nie są wodami do picia na co dzień, taką wodę można pić w niewielkiej ilości, ściśle określonej przez lekarza

Komentarz eksperta: Fakt

Wody lecznicze są produktami o udowodnionych właściwościach leczniczych i w związku z tym powinny być stosowane wyłącznie pod kontrolą lekarza, gdyż zawarte w  nich składniki mineralne można łatwo przedawkować. Poza tym, tak jak w  przypadku każdego medykamentu, tak również w  odniesieniu do wód leczniczych, istnieją pewne przeciwwskazania do ich stosowania. Ze względu na swoje specyficzne właściwości nie powinny stanowić źródła nawodnienia organizmu w codziennej diecie dla ogółu populacji.

18) Powszechna opinia: Picie wody źródlanej i niskozmineralizowanej wypłukuje składniki mineralne z organizmu

Opinie internautów: picie wody źródlanej jest szkodliwe – wypłukujesz sobie z organizmu, to co najcenniejsze, taka woda prawie nic nie zawiera, dlatego jest niekorzystna dla organizmu, tylko woda zawierająca 1000 mg/l jest dobra dla zdrowia

Komentarz eksperta: Mit

Każda woda (poza demineralizowaną czy destylowaną) zawiera w  swym składzie te same składniki mineralne, choć w  różnych stężeniach. W  przypadku wód butelkowanych suma składników jest zawsze podana na etykiecie. Wody zawierające poniżej 50 mg/l to wody bardzo niskozmineralizowane, 50-500 mg/l – niskozmineralizowane, 500-1500 mg/l – średniozmineralizowane, zaś powyżej 1500 mg/l – wysokozmineralizowane.

Mit o wypłukiwaniu wynika prawdopodobnie z niesłusznego przyrównywania wód niskozmineralizowanych do wody destylowanej, której spożycie nie jest zalecane.

U osób zdrowych wydalanie składników mineralnych jest procesem fizjologicznym i podlega między innymi kontroli hormonalnej. Wyższe spożycie wody związane jest z większą diurezą, czyli zwiększonym oddawaniem moczu, jednakże odbywa się to bez zwiększenia wydalania jonów niezbędnych do funkcjonowania organizmu. Są one wydalane z moczem tylko gdy osiągną wyższe od fizjologicznych stężenia w osoczu lub pod wpływem określonych substancji spożytych z żywnością lub preparatami farmaceutycznymi.

Wody źródlane i  mineralne niskozmineralizowane są przeznaczone do stałego spożycia na co dzień – są bezpieczne dla każdego. Spożycie wody źródlanej czy mineralnej niskozmineralizowanej nie wpływa na zwiększenie wydalania składników mineralnych z organizmu.

19) Powszechna opinia: picie wody destylowanej/ demineralizowanej może być szkodliwe dla zdrowa

Opinie internautów: wypicie 5l wody destylowanej może spowodować śmierć, woda destylowana nie nadaje się do picia

Komentarz eksperta: Fakt

Picie wody destylowanej, regularnie, codziennie jest potencjalnie niebezpieczne. Destylacja to proces, w którym woda jest pozbawiana minerałów i  z  tego powodu, ma szczególną właściwość – jest w stanie wchłonąć aktywne substancje (także toksyczne) z otoczenia.

Według amerykańskiej Agencji Ochrony środowiska, „woda destylowana, jest zasadniczo pozbawiona składników mineralnych, co czyni ją bardzo agresywną substancją i stąd jej zdolność do rozpuszczania różnych substancji, z którymi jest w kontakcie. Zwłaszcza dwutlenek węgla z powietrza jest szybko wchłaniany, dzięki czemu woda ulega zakwaszeniu, co czyni ją nawet bardziej agresywną. Wiele metali rozpuszcza się w wodzie destylowanej.”

Woda destylowana stykając się z powietrzem pochłania dwutlenek węgla, przez co ulega zakwaszeniu. Im więcej destylowanej wody jest wypijane, tym organizm ulega większemu zakwaszeniu. Znaczne spożycie wody destylowanej w  krótkim czasie może być niebezpieczne ze względu na szybką utratę elektrolitów (sodu, potasu, chlorków) i minerałów śladowych takich jak magnez, którego niedobór może spowodować nieprawidłowości rytmu serca i znaczny wzrost ciśnienia krwi. Żywność gotowana w wodzie destylowanej traci składniki mineralne, przez co obniża się jej wartość odżywcza.

Fakty i mity o wodzie Wiele napojów (np. napoje typu cola i inne napoje bezalkoholowe), produkowanych jest z wody destylowanej. Badania wykazały zgodnie, że znaczne spożycie takich napojów (z lub bez cukru) usuwa duże ilości wapnia, magnezu i innych składników mineralnych z moczem.

20) Powszechna opinia: Popijanie owoców wodą powoduje bóle brzucha i biegunkę

Opinie internautów: jeśli zjemy surowe owoce i popijemy wodą, to boli brzuch

Komentarz eksperta: To zależy

Nie ma danych naukowych, które jednoznacznie odpowiedziałyby na ten problem. Jest to cechą indywidualną, nie dotyczy każdego. Są tacy, u których popicie owoców wodą nie wywołuje żadnego dyskomfortu, jeśli więc ktoś niekorzystnie reaguje na połączenie owoców z wodą, to nie powinien w swojej diecie łączyć tych dwóch produktów. Z czego może to wynikać?

Jednym ze składników owoców jest błonnik pokarmowy. Przyspiesza on przechodzenie pożywienia przez przewód pokarmowy. Popijanie owoców wodą, szczególnie jeżeli zjemy większą ich ilość, może spowodować biegunkę. Poza tym wiele osób cierpi na stany zapalne żołądka, dwunastnicy lub przełyku, objawiające się bólami nadbrzusza, wzdęciami, zgagą. Nadmierna stymulacja ścian przewodu pokarmowego i zwiększone wytwarzanie kwasu solnego może spotęgować ten stan. Dlatego przy problemach ze strony tego układu zaleca się jedzenie owoców dojrzałych, bez pestek, a  odradza te niedojrzałe, jak również gruszki, śliwki, czereśnie i agrest. Nawet przy niewielkim stanie zapalnym spożycie któregoś z  wymienionych owoców i popicie go wodą niemal w 100% gwarantuje bóle brzucha, wzdęcia i biegunkę. Objawy będą silniejsze, gdy woda będzie gazowana, gdyż dwutlenek węgla dodatkowo drażni ścianki żołądka.

21) Powszechna opinia: Dobrze wybierać wodę, która nam smakuje

Opinie internautów: jeśli coś nam smakuje to chętniej po to sięgamy, dotyczy to wszystkich produktów – wody też

Komentarz eksperta: Fakt

Warto wybierać wodę kierując się jej smakiem (każda woda ma swój „neutralny” smak i nie chodzi tutaj o tzw. wody smakowe), ponieważ to pomaga codziennie utrzymać jej odpowiednio wysokie spożycie. Tylko odpowiednie spożycie wody wpływa na prawidłowy stan nawodnienia organizmu i warunkuje homeostazę wodno-elektrolitową.